نحوه محاسبه بهای تمام شده
بهای تمام شده کالاها، معیار مالی بسیار ارزشمندی برای کسب‌وکارهاست؛ چون در آن تمامی هزینه‌های مربوط به تولید و فروش یک محصول اندازه‌گیری می‌شود. صاحبان کسب‌وکار بهای تمام شده را تجزیه‌وتحلیل می‌کنند تا مطمئن شوند که هزینه‌ها در محدوده برآوردهای بودجه قرار دارد و کسب‌وکارشان در حال سودآوری است. اما بهای تمام شده کالا چیست؟ نحوه محاسبه بهای تمام شده چگونه است؟ برای آشنایی بیشتر با بهای تمام شده و اهمیت آن برای کسب‌وکارها، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
منظور از بهای تمام شده کالا، کل مبلغی است که برای تولید، ساخت و فروش یک محصول صرف می‌شود. در نتیجه، تنها کسب‌وکارهایی باید این معیار را مورد تجزیه‌وتحلیل و بررسی قرار دهند که موجودی فیزیکی دارند و محصولی تولید می‌کنند. تعریف بهای تمام شده ساده به نظر می‌رسد، اما محاسبه آن باتوجه‌به محصولاتی که تولید می‌کنید ممکن است پیچیده باشد.
ازآنجایی‌که بهای تمام شده برای ادامه فعالیت کسب‌وکار شما بسیار ضروری است، باید آن را به‌عنوان هزینه در صورت‌های درآمدی خود لحاظ کنید. همچنین، برای محاسبه سود ناخالص و حاشیه سود، محاسبه بهای تمام شده ضروری است.
یکی از اصلی‌ترین چیزهایی که ذهن مدیران را هنگام محاسبه بهای تمام شده به خود مشغول می‌کند، این است که برای محاسبه بهای تمام شده چه چیزهایی را باید مدنظر قرار دهیم و چه چیزهایی را نه.
اگر پرداخت هزینه خاصی را متوقف کرده‌اید و بدون آن قادر به تولید کالا یا ارائه خدمات هستید، این هزینه نباید در فرمول محاسبه بهای تمام شده لحاظ شود. اما اگر قطع آن هزینه مانع از تولید کالا شود، باید در محاسبه آن را در نظر بگیرید.
بعضی از مواردی که حتماً باید در محاسبه بهای تمام شده کالا در نظر گرفته شوند عبارت‌اند از:
با این تفاسیر، چه چیزهایی را نباید در محاسبه بهای تمام شده کالاها در نظر گرفت؟ این مسئله کاملاً به ماهیت کسب‌وکار شما و نوع محصولاتی که تولید می‌کنید بستگی دارد. مواردی که در زیر از آن‌ها نام‌برده‌شده است، به طور مستقیم یا غیرمستقیم در تولید دخالت ندارند و نباید در فرمول محاسبه بهای تمام شده لحاظ شوند:
محاسبه بهای تمام‌شده کالاها مزایای متعددی را برای کسب‌وکارها به همراه دارد، از جمله:
۱. تعیین قیمت مناسب برای محصولات
تعیین قیمت مناسب برای کالاهای تولیدی، این امکان را در اختیار شما قرار می‌دهد که هزینه‌های خود را پوشش دهید و درعین‌حال، از حاشیه سود سالمی برخوردار شوید. علاوه بر این، محاسبه بهای تمام شده شما را درباره این‌که دقیقاً چه زمانی باید قیمت‌های خود را افزایش یا کاهش دهید، راهنمایی می‌کند.
۲. درک سلامت مالی کسب‌وکار
با محاسبه هزینه فرایندهای تولید و استفاده از بهای تمام شده برای محاسبه نسبت‌های مختلف، می‌توانید وضعیت سلامت مالی شرکتتان را بهتر درک کنید. از این طریق، می‌توانید درباره این‌که به سرمایه‌گذاری بیشتر یا بهبود مدیریت موجودی‌ها نیاز است یا خیر، تصمیم‌گیری کنید. همچنین، به شما کمک می‌کند که دریابید آیا می‌توانید بدهی‌های خود را صاف کنید؟ اگر نتوانستید، آیا باید هزینه‌های حقوق و دستمزد را کاهش دهید یا این‌که کسب‌وکار خود را به طور کامل تعطیل کنید؟
بهای تمام شده یک هزینه تجاری است؛ به این معنی که از مالیات کسر می‌شود. دانستن بهای تمام شده به شما کمک می‌کند که مالیات‌های خود را به طور مؤثرتری مدیریت کنید و از بروز مشکلات قانونی جلوگیری کنید. شایان‌ذکر است که اگر بهای تمام شده بالا باشد، مالیات کمتری به شما تعلق می‌گیرد؛ چون درآمد خالص کمتری خواهید داشت. اگرچه پرداخت مالیات کمتر باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های کسب‌وکار می‌شود، اما از طرف دیگر نشان‌دهنده این است که کسب‌وکار شما سودآوری کافی ندارد؛ بنابراین، برای اطمینان از کارایی و سودآوری کسب‌وکارتان، باید تعادل مناسب و درستی برقرار کنید.
۴. شناسایی فرصت‌های آتی برای رشد
تجزیه‌وتحلیل تغییرات بهای تمام شده در چند سال گذشته این امکان را در اختیار شما قرار می‌دهد که با تخمین فروش، درآمد و هزینه‌های عمومی کسب‌وکار در دوره‌ای معین، تصمیم‌های راهبردی بیشتری اتخاذ کنید.
فرمول و نحوه محاسبه بهای تمام شده کالا باتوجه‌به ماهیت کسب‌وکار شما متفاوت است. در ادامه، چند فرمول برای محاسبه بهای تمام شده کالاها ارائه شده است:
در هر کسب وکاری، مدیریت مؤثر هزینه هاو فعالیت ها، عامل اصلی کسب سود بیشتر و در نهایت بقای آن کسب وکار است. بررسی بهای تمام شده به شما کمک می کند تا بهتر بفهمید که کدام حوزه های تولید بیشتر پول شما را می خورند و کدام بخش از فرایندها را باید تغییر دهید.